Από τις πιο σημαντικές αγορές που θα κάνεις για το νεογέννητό σου, είναι το κάθισμα αυτοκινήτου. Η ασφάλεια και η υγεία του είναι το παν. Ήδη από το μαιευτήριο και μέχρι να γίνει 12 χρονών (δηλαδή μέχρι να φτάσει 135 εκατοστά), το παιδί σου θα πρέπει να κάθεται με ασφάλεια στο αυτοκίνητο, σε ειδικό κάθισμα, σύμφωνα με το νόμο 2696 του 1997.
Στην Ελλάδα, μόνο το 25% των γονιών αγοράζουν καθισματάκια για τα παιδιά τους. Αυτό οδηγεί σε αυξημένο αριθμό παιδικών δυστυχημάτων, καθώς 4 στα 10 παιδιά χάνουν τη ζωή τους σε αυτοκινιστικά δυστυχήματα, είτε λόγω της απουσίας ασφαλούς καθίσματος, είτε επειδή αυτό δεν έχει τοποθετηθεί σωστά. Σύμφωνα με έρευνες, το κάθισμα μειώνει τον κίνδυνο θανάτου κατά 71%!
Είναι σημαντικό τα παιδιά να μην κάθονται στην αγκαλιά κάποιου συγγενή και στην μπροστινή θέση χωρίς προστασία. Το ίδιο σημαντικό είναι να απενεργοποιούνται οι αερόσακοι κοντά στα παιδιά. Τα μωρά θα πρέπει πάντα να κάθονται σε καθισματάκι, ακόμα και σε κοντινές αποστάσεις. Πρέπει να είναι συμβατά με το μοντέλο του αυτοκινήτου, ώστε να επιτυγχάνεται η ευκολότερη τοποθέτησή του.

Η πιστοποίηση
Πριν μπούμε στις βασικές λεπτομέρειες, οι νέοι γονείς χρειάζεται να ελέγξουν την πιστοποίηση του καθίσματος. Ένα ασφαλές παιδικό κάθισμα διαθέτει την πορτοκαλί ετικέτα, που έχει εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ECE R 44/03, ECE R 44/04). Έτσι ελέγχεται η συμβατότητά του με το όχημα, καθώς και οι επιδόσεις του σε δοκιμές ασφαλείας μετωπικών και οπίσθιων συγκρούσεων.

1. Συμβατότητα με το αυτοκίνητο (Universal = Συμβατό με όλους σχεδόν τους τύπους αυτοκινήτου)
2. Επιτρεπόμενο βάρος παιδιού
3. Ο κωδικός της χώρας που έδωσε την έγκριση για τη συμμόρφωση με τον ευρωπαϊκό κανονισμό (π.χ. Το Ε24 αντιστοιχεί στην Ιρλανδία, το Ε6 στο Βέλγιο)
4. Αριθμός έγκρισης
5. Αύξων αριθμός παραγωγής (σύμφωνα με την έκδοση της έγκρισης)
6. Ευρωπαϊκός κανονισμός που πληρείται από το παιδικό καθισματάκι
Οι βασικές κατηγορίες
Τρεις είναι οι βασικές κατηγορίες που διαφοροποιούν τα άπειρα καθισματάκια που θα βρείτε στα μαγαζιά και στο διαδίκτυο: το βάρος του παιδιού, ο προσανατολισμός του καθίσματος και ο τρόπος τοποθέτησης στο αυτοκίνητο.
Το βάρος του παιδιού
Σύμφωνα με τους Ευρωπαϊκούς κανονισμούς, τα παιδικά καθίσματα αυτοκινήτου χωρίζονται σε 5 ομάδες, σύμφωνα με το βάρος του παιδιού. Πολλές από αυτές τις ομάδες συνδυάζονται, σύμφωνα με τους κατασκευαστές, ώστε να βγαίνει πιο οικονομικά για τους γονείς.
• Ομάδα 0 : για παιδιά έως 10 κιλών (0-12 μήνες)
• Ομάδα 0+: για παιδιά έως 13 κιλών (0-15 μήνες)
• Ομάδα 1: για παιδιά 9-18 κιλών (9 μηνών – 4 ετών)
• Ομάδα 2: για παιδιά 15-25 κιλών (4-8 ετών)
• Ομάδα 3: για παιδιά 22-36 κιλών (8-12 ετών)

Ο προσανατολισμός του καθίσματος
Τα παιδικά καθίσματα είναι στραμμένα προς τα πίσω, προς τα εμπρός, είναι διπλής κατεύθυνσης ή είναι ανυψωτικά.
Α) Καθίσματα στραμμένα προς τα πίσω
Το πρώτο κάθισμα του μωρού είναι αυστηρά στραμμένο προς τα πίσω. Μέχρι τα 2 του έτη, το μωρό θα πρέπει να κοιτάζει προς τα πίσω, καθώς το κάθισμα εξυπηρετεί τη σωστή στάση που προστατεύει και στηρίζει το κεφάλι, τον αυχένα, τη σπονδυλική στήλη, ακόμα και τα πόδια, σε περίπτωση σύγκρουσης. Η κλίση του είναι περίπου 45 μοίρες και επιτρέπει την προστασία του αυχένα που δεν είναι ακόμα αναπτυγμένος. Τα καθίσματα αυτά εμπίπτουν στην κατηγορία 0 και 0+, είναι ελαφριά, φορητά, με ζώνη ασφαλείας 4 και 5 σημείων. Μπορούν να τοποθετηθούν πάνω σε καρότσι ή να χρησιμοποιηθούν ως ριλάξ.
Το κάθισμα μπορεί να μπει μπροστά στη θέση του συνοδηγού, αρκεί να είναι στραμμένο προς τα πίσω, να έχει δεθεί σωστά και να έχει απενεργοποιηθεί ο αερόσακος.
Β) Καθίσματα διπλής κατεύθυνσης
Τα καθίσματα διπλής κατεύθυνσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε πολλά στάδια ανάπτυξης του παιδιού και γι’ αυτό εμπίπτουν στις ομάδες 0, 0+ και 1. Είναι πιο ογκώδη και διαθέτουν ζώνη ασφαλείας 5 σημείων. Μην ξεχνάτε, θα έχει προσανατολισμό προς τα εμπρός αφού το παιδί κλείσει τα 2 έτη.
Γ) Καθίσματα στραμμένα προς τα εμπρός
Καθώς αυτά κάνουν για παιδιά άνω των 2 ετών, ανήκουν στις ομάδες 1, 2 και 3. Τα καθίσματα στραμμένα προς τα εμπρός μπορεί να είναι και ανυψωτικά και επίσης δεν έχουν ζώνη καθώς πλέον χρησιμοποιείται η ζώνη του αυτοκινήτου.
Δ) Ανυψωτικά καθίσματα
Τα ανυψωτικά καθίσματα αφορούν μόνο σε μεγαλύτερα παιδάκια. Τα καθίσματα είναι ανυψωτικά γιατί επιτρέπουν τη χρήση ζώνης ανάλογα με την ανάπτυξη του παιδιού. Τα καθίσματα αυτά ανήκουν στις ομάδες 2 και 3.

Τοποθέτηση καθίσματος στο αυτοκίνητο
Υπάρχουν δύο τρόποι που θα τοποθετηθεί το παιδικό κάθισμα στο αυτοκίνητο: με ζώνη ασφαλείας ή με το πρότυπο Isofix.
Α) Ζώνη ασφαλείας
Το κάθισμα μπορεί να τοποθετηθεί στο αυτοκίνητο με τις ειδικές υποδοχές ζώνης ασφαλείας που έχει το κάθισμα. Αυτές είναι συμβατές με όλα τα μοντέλα αυτοκινήτων. Είναι πιο οικονομική από το μοντέλο Isofix και είναι εξίσου ασφαλής, εάν ακολουθηθούν σωστά οι οδηγίες τοποθέτησης.
Β) Isofix
Το πρότυπο Isofix αφορά σε ειδικούς συνδέσμους που διαθέτουν τα αυτοκίνητα μετά το 2006 ανάμεσα στην πλάτη και στο κάθισμα της πολυθρόνας. Αυτοί οι ειδικοί σύνδεσμοι μπορεί να υπάρχουν και στο πόδι στήριξης στο δάπεδο του αυτοκινήτου, που δεν είναι τόσο συμβατό, ή στη ζώνη που στερεώνεται στο πίσω μέρος του καθίσματος ή στο πορτ-μπαγκάζ. Σε κάθε περίπτωση, θα βρείτε ειδικές ασφάλειες που φέρουν πράσινο χρώμα ή την ετικέτα “Isofix”. Είναι εξίσου ασφαλές με τη ζώνη ασφαλείας. Είναι, όμως, ευκολότερη η τοποθέτηση του καθίσματος με αυτή τη μέθοδο και επίσης, μειώνει την κίνηση του καθίσματος προς τα μπροστά, σε περίπτωση σύγκρουσης.

8 χρήσιμες συμβουλές
1. Μεταλλικά μέρη του καθίσματος
Προσπαθείτε να μην αφήνετε γυμνά τα μεταλλικά μέρη του καθίσματος. Υπάρχει κίνδυνος το παιδί σας να πάθει σοβαρά εγκαύματα από τη ζέστη και τον ήλιο που θερμαίνουν το μέταλλο. Σε αυτή την περίπτωση, να καλύπτετε το κάθισμα με κάποιο ύφασμα, για να μην το βλέπει ο ήλιος.
2. Ύφασμα
Το ύφασμα στο κάθισμα του αυτοκινήτου πρέπει να είναι βαμβακερό, ώστε το παιδί να μην ιδρώνει, ειδικά το καλοκαίρι, και αποσπώμενο, ώστε να μπορείτε να το πλένετε εύκολα.
3. Ζώνη ασφαλείας
Η ασφάλεια του παιδιού είναι το παν. Γι’ αυτό δέστε σφιχτά τη ζώνη γύρω από το παιδί και δοκιμάστε τα δάχτυλά σας ανάμεσα στο στήθος και τη ζώνη του. Ο χώρος ανάμεσά τους δεν πρέπει να ξεπερνά τα 1-2 δάχτυλα. Η ζώνη πρέπει πάντα να είναι τεντωμένη. Εάν είναι μεγαλύτερο και το δένετε σε γωνία, όπως δένονται οι ενήλικες, φροντίστε η κάτω ζώνη να βρίσκεται στη λεκάνη και όχι στο στομάχι, ενώ η πάνω ζώνη να είναι στον ώμο και όχι στον λαιμό. Εάν το παιδί φοράει ογκώδη ρούχα, όπως μπουφάν και κασκόλ, καλό είναι να τα βγάλετε, ώστε να κάθεται άνετα με τη ζώνη.
4. Ανάκληση
Πρέπει πάντα να ελέγχετε την ανάκληση του καθίσματος, ώστε το κεφάλι να μην πέφτει μπροστά όταν κοιμάται το παιδί. Είναι πολύ επικίνδυνο.
5. Ολίσθηση καθίσματος
Για να επιβεβαιώσετε ότι έχει τοποθετηθεί σωστά το κάθισμα, δοκιμάστε να δείτε εάν πέφτει στο πλάι ή μπροστά. Σιγουρευτείτε ότι ακολουθήσατε σωστά τις οδηγίες.
6. Αλλαγή καθίσματος
Δυστυχώς, θα πρέπει να επενδύετε σε καθισματάκια ανά περιόδους. Όταν παρατηρήσετε ότι εξέχει το κεφάλι του παιδιού σας από το κάθισμα, ήρθε η ώρα να αλλάξετε ομάδα καθίσματος. Σε περίπτωση σύγκρουσης στο αυτοκίνητο ή φθορών πρέπει, επίσης, να αντικαταστήσετε το κάθισμα. Σχετικά με τα μεταχειρισμένα καθίσματα, μπορείτε να τα αξιοποιήσετε, αρκεί να είστε 100% σίγουροι ότι αυτά δεν έχουν υποστεί φθορές και δεν ήταν σε αυτοκίνητο που ήρθε σε σύγκρουση.
7. Κατάλληλη θέση
Η κατάλληλη θέση για το κάθισμα είναι η μέση. Σε περίπτωση που δεν υπάρχουν υποδοχές για την τοποθέτησή του στη μέση, τότε προτιμήστε τη θέση πίσω από τον συνοδηγό. Το καθισματάκι μπορεί να μπει μπροστά, στη θέση του συνοδηγού, αρκεί το κάθισμα του συνοδηγού να είναι αρκετά πίσω. Το πιο σημαντικό είναι να έχουν απενεργοποιηθεί οι αερόσακοι σε όποια θέση κι αν βρίσκεται το παιδί. Και να θυμάστε, μην πετάξετε ποτέ τις οδηγίες, καθώς μπορεί σε μελλοντική χρήση να ξεχάσετε κάποιο βήμα και να σας βοηθήσουν.